Collection:
82/15/0
Archiwum Stanów Krajowych Górnych Łużyc
Archiwum Stanów Krajowych Górnych Łużyc
Archiwum Państwowe we Wrocławiu | |
- brak danych - | 1319 - 1937 |
Landstädtische Archiv ober Lausitz | 1319 - 1937 |
- brak danych - | tak |
administracja ogólna - władze wojewódzkie, prowincjonalne, gubernialne | niemiecki |
inwentarz książkowy | Yes | - brak danych - |
Organizacja stanowa pojawiła się na Górnych Łużycach w XIV w. W 1374 r. istniały dwa stany: szlachecki i miejski. Stan szlachecki składał się z trzech grup: panów, prałatów, rycerstwa i wasali, a stan miejski tworzyło 6 królewskich miast z Budziszynem na czele. Wraz z kształtowaniem się stanów jako czynnika politycznego, na Górnych Łużycach powstały też organy stanowe: sejm, sejmiki, urzędy ziemskie. Pierwszy sejm zebrał się w 1393 r. w Budziszynie. Do jego uprawnień należało m.in.. uzależnianie każdego uznania margrabiego od wystawiania tzw. rewersu gwarantującego autonomię Górnych Łużyc, oraz potwierdzenie praw, wolności i przywilejów całego kraju. Dzieliły się na zwyczajne i nadzwyczajne. Sejmiki nie miały osobnych terenów zebrań. Odbywały się razem z sejmami zwyczajnymi. Dzieliły się na ziemskie, miejskie i elekcyjne. Najważniejszymi urzędami ziemskimi były: urząd marszałka ziemskiego, oratora, syndyka ziemskiego i komisarza wojennego. W przeciwieństwie do innych krajów Stany Górnych Łużyc cieszyły się szeroką autonomią. Ustrój stanowy przetrwał na Łużycach do początku XIX w. (reformy Steina), a jego szczątkowe formy funkcjonowały także w ciągu tego wieku.
Archiwum Stanów Krajowych Górnych Łużyc mieściło się na zamku w Budziszynie. Z 1680 r. pochodzą najstarsze inwentarze tego zespołu. Było dwukrotnie reorganizowane w związku z dopływami akt ( między 1790 a 1800 r., oraz po 1830 r.). 1. Historia, statystyka, korespondencja /1396-1880/
Wiadomości historyczne, sprawy sejmików, rękopisy o treści historycznej, wykaz książąt i margrafów łużyckich, regulaminy
dworskie, nobilitacje, sprawy ustrojowe, zamek w Budziszynie, statystyka (wykaz mężczyzn, miejscowości, majątków, gruntów i
właścicieli, budynków miejskich), pomiary, sprawy graniczne, szacunki, przywileje stanów księstwa świdnicko- jaworskiego, czeska
ordynacja krajowa.
2. Władanie Górnymi Łużycami /1635-1871/
Zmiany przynależności państwowej i zastaw Górnych Łużyc, hołdy, podział Łużyc, zastawy, dziedziczenie, uroczystości związane z
domem książęcym i saskim domem królewskim, stosunki z Rejencją Legnicką.
3. Stosunki z ościennymi państwami i krajami /1546-1878/
Sprawy czesko-łużyckie, sprawy graniczne między Górnymi Łużycami w Saksonii i Prusach, współpraca obu części Łużyc, sprawy
łużycko-sląskie, sprawy archiwalne.
4. Sprawy ustrojowe Margrabstwa Górnołużyckiego /1372-1883/
Ustrój krajowy: sprawy ustrojowe Górnych i Dolnych Łużyc, prawa, przywileje, spory, skargi wyznaniowe, przywileje dla miast i wsi
( w tym dla Związku Sześciu Miast), przywileje dla dominiów i majątków rycerskich, sprzedaż dóbr .
5. Stany /1533-1937/
Sprawy ogólne Stanów Krajowych, organizacja i działalność Sejmiku Prowincjonalnego, urzędy krajowe: ustrój stanowy, organizacja
stanów, uchwały, protokoły z posiedzeń sejmików w Zgorzelcu, Dreźnie i Budziszynie, rejestry osób ze stanu szlacheckiego w
księstwie zgorzeleckim i powiatach lubańskim i żytowskim, zawiadomienia o sejmikach, koresopondencja, sprawozdania, projekty
spraw wnoszonych pod obrady, urzędnicy, urząd opieki nad sierotami, namiestnicy klasztorni, sekretariat ds. podatkowych,
namiestnicy królewscy, starostowie, margrabstwa.
6. Wojskowość /1550-1883/
Powinności na rzecz wojska, sprawy obronne, uzbrojenie, wojna trzydziestoletnia, przemarsze, kwaterunki, zaopatrzenie, inwazja
szwedzka Karola XII, rekrutacja, szpitale wojskowe.
7. Krajowa Kasa Kryminalna /1753-1840/
Koszty i opłaty dochodzeń, transport więźniów i ich zaopatrzenie.
8. Sprawy podatkowe /1582-1699/
System podatkowy, kontrybucje.
9. Fundacje /1750-1887/
Administracja funduszami dla biednych, fundacje na rzecz opieki społecznej.
10. Archiwum Krajowe /1605-1838/
Wykazy i repertoria archiwalne, zabezpieczenie i opracowanie zbiorów.
11. Sprawy ogólne /1498-1816/
Ustanowienie orderu, parenty, spory graniczne, przywileje, sprawy religijne, opieka nad czeskimi emigrantami, sprawy lenne,
sprzedaż majątków, sprawy sądowe, sejmiki krajowe, rejestry szlachty, nobilitacje, nadawania tytułów, sądownictwo kościelne,
klasztor w Marienthal, obsada parafii, poddani i ich powinności, sprawy monetarne, cła, akcyzy, podatki, kontrybucja szwedzka,
zakaz wywozu broni w czasie wojny z Francją, poczta, epidemie, klasztor w Joachimstein ( fundacje, obsada, spory) .
12. Sejmy krajowe /1509-1926/
Sejm generalny i sejmiki prowincjonalne: zwołanie sejmików, korespondencja i sprawozdania.
13. Aneks /1549-1856/
Sprawy procesowe, spis wsi i miast Saksoni i ziem inkorporowanych, sprawy handlowe i podatkowe, konwencja w sprawie podziału
Margrabstwa Górnych Łużyc, główna matrykuła rycerstwa śląskiego i górnołużyckiego. Zespół zmikrofilmowany: n-ry: T.195752 - T.197583
No. | Name | Units | Dates | Number of scans |
---|---|---|---|---|
Units without series | 0 | 0 | ||
1 | Historia, statystyka, sprawy sejmików różnych prowincji Rzeszy Niemieckiej | 65 | 1319-1937 | 0 |
2 | Zmiany przynależności państwowej i zastaw Górnych Łużyc, hołdy i inne wydarzenia polityczne | 36 | 1577-1861 | 0 |
3 | Stosunki z ościennymi państwami i krajami | 83 | 1546-1897 | 0 |
4 | Ustrój krajowy | 192 | 1300-1937 | 0 |
5 | Sprawy ogólne Stanów Krajowych, organizaja i działalność Sejmiku Prowincjonalnego, urzędy krajowe | 629 | 1319-1937 | 0 |
6 | Militaria | 893 | 1319-1937 | 0 |
7 | Krajowa Rada Kryminalna | 84 | 1753-1876 | 0 |
8 | Krajowy Urząd podatkowy i ustrój fiskalny | 6 | 1471-1699 | 0 |
9 | Fundacje | 9 | 1750-1887 | 0 |
10 | Archiwum Krajowe | 25 | 1319-1937 | 0 |
11 | Sprawy różne - graniczne, przywileje miast i księstwa swidnicko-jaworskiego, lenne dóbr rycerskich, sprzedaż i kupno majątków rycerskich, Urząd Królewski w Zgorzelcu, sądowe, kościelne, klasztorne, policyjne, wojskowe, podatkowe | 215 | 1498-1816 | 0 |
12 | Sejm generalny i sejmiki prowincjonalne | 256 | 1509-1926 | 0 |
13 | Aneks | 10 | 1319-1937 | 0 |
Units in the collection::
|
Number of units per page |
Amount of archival material
2503
2503
0
151.00
151.00
0.00
Amount of non-archival material
0
0.00
- brak danych -